Ali Çelen Gültekin ESOGÜ

1. Testere Çeşitleri
El testeresi
Boru keskisi
Şerit testere makinesi
Tepsi testere makinesi
Kollu profil kesme makinesi
Disk zımpara makinesi
Hidrolik testere olarak çeşitlendirilir.
Bunlardan el testeresi ve boru keskisi insan gücü ile kesme yaparken; diğerleri çalışma gücünü motordan alır.
I. El Testeresi ile Kesme
El testeresi, kesici kısım olan testere laması ve bunun bağlandığı koldan oluşan kesme takımıdır

El testeresi, parça üzerinde ileri doğru uygun basma kuvveti ile itilirken, testere dişlerinin metalden parçacıklar koparması sağlanır. Testere geri çekilirken, basma kuvveti uygulanmaz. Bu işlem, iş parçası koparılıncaya kadar aynı kesme doğrultusunda ileri geri hareketle devam eder.
El testeresi ile çapı fazla büyük olmayan içi dolu yuvarlak, kare, dikdörtgen, lama malzemelerin yanı sıra sanayi borularının kesimi de yapılır.
2. El Testeresi Koluna Lama Takma
Testere laması, testere koluna dişleri ileri gelecek şekilde yerleştirilir. Lama deliklerine pimler takılıp kelebek somun sıkılarak lama, gergin hale getirilir.
3. El Testere İle Kesme Kuralları
İş parçası, belirtilen ölçüde markalanır.
Testere lamasının dişleri ileri gelecek şekilde takılır ve gergin hale getirilir
İş parçası, kesme yapacak kişinin tam karşısında olur ve mümkün olduğu kadar mengeneye kısa bağlanır.
İş parçası mengene yüzeyine paralel kısa ve düzgün bağlanır .
Kesme başlangıç noktası başparmak yardımı ile izlenir.
Testere, ileri doğru hareket ettirilirken testere koluna baskı kuvveti uygulanır, geri çekilirken uygulanan baskı kuvveti kaldırılır. Testere bu esnada kesilen parçaya dik tutulur.
Kesme işlemi sırasında testere lamasının bütün boyu kullanılır.
Testere, kesme işlemi sırasında hafifçe öne doğru eğik tutulur.
Kesme işlemi yapan kişi, iş parçasını karşısına alır, bacakları öne doğru açılmış vaziyette ve yere sağlam basacak şekilde olur, sadece kollar ileri geri hareket eder .
Kesme işlemi sırasında ortaya çıkan çapaklar çıplak el ile alınmamalı, mutlaka eldiven takılmalıdır. Bu tür parça temizlikleri kıl fırça ile yapılmalıdır.
Talaşlar üflenerek masadan uzaklaştırılmamalıdır. Talaş tozları göze kaçabilir.
Sanayi boruları ezilmeyecek şekilde, boru mengenesi veya ara parça ile mengeneye bağlanır.
Kesinlikle kurallara uygun çalışılır.
4. Malzemeyi El Testeresi İle Ölçüsünde Düzgün Kesme
Kesme normal bir hızda yapılmalıdır. Hızlı kesmede testere laması kırılabilir, düzgün kesmenin kontrolü zorlaşır, testere laması çabuk yıpranır ve yaralanmalar olabilir. Yavaş kesmede ise zaman sarfiyatı artar.
II. El Keskisi ile Kesme
El keskileri, soğuk olarak parçaların koparılarak şekillendirilmesinde kullanılan el aletleridir. Saplı keskiler ise parçaların sıcak kesilmesinde kullanılır.
Keskiler şekillerine göre düz, tırnak ve ay keski olarak adlandırılır. Yapılacak işin şekli ve amacına göre uygun keski seçilir
Düz Keski İle Kesme
Düz keski ile kesme işlemi yaparken, gözler iş parçasındaki kesilme noktasına bakmalı, keski avuçlanarak tutulmalı ve çekiç ile keski başına dik gelecek şekilde vurularak kesme işlemi yapılır
1. Tırnak Keski ile Kesme
İşin kullanım amacına uygun olarak, dar alan oluklarınnın açılmasında kullanılır
Ay Keski ile Kesme
Ay keski, kama yuvası ve kanal açma işlemlerinde kullanılan el
DİKKAT !
Güvenlik önlemleri mutlaka alınmalıdır.
Keski ile kesme sırasında karşınızda kimsenin bulunmaması gerekir. Gerekirse paravan kullanılmalıdır.
Çekici elinize vurabilirsiniz! Çekiç tutan kol bir mile bağlıymış gibi düzgün hareket etmelidir.
Darbe sonucu keski başları ve keski zamanla uçları bozulur. Bu tür keskiler düzeltilmeden ve bilenmeden kullanılmamalıdır.
4. El İle Boru Malzemeleri Kesme
Boruların el ile kesilmesinde el testeresi ve boru keskisi kullanılır.
Boruların değişik araçlar kullanılarak kesilmesi mümkündür. Büyük çaplı olan borular eritilerek kesilirken daha küçük çapta olan borular testerelerle ve boru kesme aparatlarıyla kesilebilir.
Boru Keskileri
Yumuşak metallerden üretilen küçük çaplı ve et kalınlığı ince boruların kesilmesinde kullanılan kesici el aletleridir. Boru keskileri tek veya üç bıçaklı olarak iki ayrı tipte imal edilir.
Kesici bıçaklar parçaya dik olarak yerleştirilir ve vidalı kısmı sıkılarak normal bir kuvvet uygulanır.
Kesmeyi çabuklaştırmak için kolun aşırı sıkılması hem bıçakları zorlar , hem de boru üzerinde bıçakların döndürülmesini zorlaştırarak boru mengenesinin kasılmasına neden olur.

El testeresi ile borular kesilirken borular boru mengenesine bağlanmalıdır (Borularda ezilme oluşmamalı).
Kesme Makineleri
Talaş kaldırarak kesme yapan kesme makineleri hakkında kısa bilgi verilecek ve ileriki konularda detaylı olarak incelenecektir.
Kesme Makine Çeşitleri
1- Hidrolik testere makinesi
2- Tepsi testere makinesi
3- Şerit testere makinesi
4- Kollu profil kesme makinesi
5- Disk zımpara makinesi
1. Hidrolik Testere Makinesi
Bu testereler hidrolik sistemi yardımı ile çalışır ve kesme gücünü motordan alır. Testere dişlerine tek yönlü diş açılarak alaşımlı çeliklerden imal edilir ve testere dişleri makineye ileri konumda bağlanır. İçi dolu malzemelerin kesilmesinde kullanılır.
2. Tepsi Testere Makinesi
Boru ve profillerin kesilmesini sağlayan ve gücünü motordan alan makinedir. Mile bağlı tepsi şeklindeki kesici bıçağı ile dairesel hareket yaparak kesme işlemi yapar.
3. Şerit Testere Makinesi
İçi dolu malzeme ile profillerin kesilmesinde kullanılır Gücünü motordan alır ve dönerek kesme işlemi yapar. Bu tip makineler yatay ve düşey konumlu olarak imal edilir.
4. Kollu Profil Kesme Makinesi
Aliminyum, pirinç ve bakır gibi yumuşak malzemelerden imal edilen profil boruların kesilmesinde kullanılan makinelerdir.
5. Disk Zımpara Makinesi
İş parçalarının yüzey temizliğinde ve kesme taşı takılarak da profil boruların kesilmesinde kullanılan elektrikli ve hava basıncı ile çalışan zımpara taşlarıdır Yüksek devirde çalışan bu makinelerde kesme işlemi sırasında parça boru mengenesine bağlanır